Restrukturyzacja firm

Strona główna Oferta Restrukturyzacja firm

Mianem restrukturyzacji firmy określane są wszelkie działania mające na celu stworzenie odpowiednich warunków dla ogólnie rozumianego wzrostu wartości przedsiębiorstwa, najczęściej w obliczu zagrożenia upadłością.

 

Procesy te dotyczyć mogą szeroko pojętej optymalizacji sposobu wykorzystania aktywów i pasywów podmiotu, jak również zmiany organizacji i struktury firmy oraz zwiększenia konkurencyjności rynkowej. Wspólnym mianownikiem dla powyższych zabiegów jest gwałtowność przeprowadzanych działań. Postępowanie restrukturyzacyjne jest również regulowane przez polskie prawo (ustawa z dnia 15 maja 2015 r. — Prawo restrukturyzacyjne [Dz.U. z 2020 r. poz. 814]) Zakres oraz charakter tego rodzaju procesów okazuje się stosunkowo zróżnicowany. Istotnym elementem postępowania jest zidentyfikowanie przyczyny problemów finansowych i płynnościowych przedsiębiorstwa, a także ich możliwie najszybsza eliminacja. Wysoko na liście priorytetów znajduje się także naprawa stosunków z wierzycielami — odzyskanie zaufania w kontekście biznesowym nie należy do najłatwiejszych, jednak dobre relacje z kontrahentami to ważny krok w stronę wyprowadzenia firmy z kłopotów. Skutecznym remedium w czasach kryzysu może okazać się również optymalizacja funkcjonowania firmy — większa wydajność wprost przekłada się na przychód. Najbardziej bezpośrednim sposobem poprawy sytuacji ekonomicznej podmiotu jest oczywiście znalezienie dodatkowego źródła finansowania.

Prawo restrukturyzacyjne — cztery drogi do poprawy sytuacji finansowej firmy

Polskie prawo przewiduje aż cztery różne procedury restrukturyzacyjne dla firm, nad którymi ciąży widmo rychłej niewypłacalności. Co ciekawe, działania te dotyczą nie tylko podmiotów w świetle prawa uznanych jako dłużnicy niewypłacalni, ale również tych, którzy — z racji nagłych problemów natury ekonomicznej — znajdują się zaledwie na progu potencjalnej upadłości. Celem każdego z poniższych procesów jest naturalnie uniknięcie likwidacji firmy, co wbrew pozorom leży w interesie zarówno dłużnika, jak i wierzycieli.

1. Postępowanie o zatwierdzeniu układu

Zdecydowanie najprostsze i najmniej sformalizowane działanie w kontekście restrukturyzacji firmy. Proces opiera się głównie na własnej inicjatywie dłużnika — udział sądu pozostaje minimalny. Cała procedura polega na samodzielnym zbieraniu głosów wierzycieli przez przedstawicieli przedsiębiorstwa— aby warunki do rozpoczęcia tego rodzaju postępowanie były spełnione, suma spornych zobowiązań nie może przekraczać 15% wszystkich wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Dopiero wówczas, gdy układ zostaje przyjęty, stosowny wniosek kierowany jest do sądu, gdzie jest on weryfikowany i zatwierdzany w toku postępowania. Rozwiązanie to dedykowane jest podmiotom o niewielkiej liczbie wierzycieli skorych do negocjacji.

2. Przyspieszone postępowanie układowe

Uproszczony tryb postępowania, pozwalający na zawarcie układu po uprzednim sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Warunki rozpoczęcia tej procedury są takie same jak w przypadku postępowania o zatwierdzeniu — maksymalnie 15% spornych wierzytelności w odniesieniu do wszystkich zobowiązań uprawniających do głosowania. Najistotniejszą różnicę stanowi fakt, że zbieranie głosów ma miejsce na zgromadzeniu wierzycieli zwoływanym przez sąd. Dodatkowo przedsiębiorca objęty zostaje ochroną przed wszelkimi działaniami egzekucyjnymi ze strony wierzycieli — wobec których zobowiązania stanowią część układu— już momencie rozpoczęcia postępowania.

3. Postępowanie układowe

Postępowanie układowe może być rozpoczęte wyłącznie w momencie, gdy suma spornych zobowiązań przekracza 15% wszystkich wierzytelności uprawniających do oddania głosu. W porównaniu do wariantu przyspieszonego, jest to proces bardziej sformalizowany i czasochłonny, przede wszystkim ze względu na konieczność szczegółowego rozpatrzenia wszelkich uwag i sprzeciwów wierzycieli przez nadzorcę sądowego (który wybierany jest przez dłużnika, przy poparciu wierzycieli). Pozwala to na bardziej aktywny udział tej strony w procesie restrukturyzacji firmy.

4. Postępowanie sanacyjne

Tego rodzaju postępowanie pozwala na wprowadzenie w życie działań sanacyjnych, a w konsekwencji zatwierdzenie układu po uprzednim dokonaniu spisu wierzytelności. Jednocześnie jest to jedyny rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego, w którym przedsiębiorca pozbawiany jest zarządu własnego nad firmą na rzecz zarządcy wyznaczonego przez sąd. Głównym założeniem tego procesu jest swoista druga szansa dla przedsiębiorcy, który po gruntownej restrukturyzacji firmy będzie mógł wrócić do prowadzenia biznesu.

Restrukturyzacja firmy — cele, szanse i korzyści

Podstawowym i nadrzędnym celem restrukturyzacji firmy jest uratowanie firmy od konieczności ogłoszenia upadłości w obliczu trudnej sytuacji ekonomicznej — co ważne, odbyć się to musi przy jednoczesnym zabezpieczeniu zobowiązań wobec wierzycieli. Wyprowadzenie podmiotu z kryzysu finansowego oraz przystosowanie go do efektywnego funkcjonowania w warunkach rynkowych nie jest procesem łatwym, jednak szereg doraźnych działań oraz konkretne procedury prawne opisane powyżej, a także wprowadzenie wyraźnego rozróżnienia między restrukturyzacją oraz postępowaniem upadłościowym czynią całe przedsięwzięcie bardziej usystematyzowanym, a przez to i bardziej przyjaznym dla stron uczestniczących.

W kwestii korzyści, jakie niesie ze sobą proces restrukturyzacji firmy, pierwszoplanową rolę odgrywa ochrona przed agresywnymi próbami wyegzekwowania zobowiązań przez wierzycieli. Wezwania do zapłaty, wejście na drogę sądową czy zajęcie rachunku bankowego — w wielu przypadkach już samo rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego zabezpiecza przedsiębiorcę przed tymi działaniami. Istotną zaletę — pośrednio wynikającą ze wspomnianej ochrony przed wierzycielami — stanowi również dodatkowy czas, który przedsiębiorca może wykorzystać na wprowadzenie w życie planu naprawczego i poprawę relacji z klientami. Dłuższy okres operacyjny to również więcej okazji do pozyskania dodatkowych źródeł finansowania — w postaci inwestorów lub pomocy publicznej. Podsumowując, potencjalne korzyści płynące z zawarcia przez przedsiębiorcę układu to między innymi:

  •  ochrona majątku;
  • umorzenie odsetek;
  • redukcja kapitału od zaciągniętych zobowiązań;
  • zmniejszenie rat;
  • karencja spłaty zobowiązań;
  • umorzenie egzekucji komorniczych i zajęć majątku.

Restrukturyzacja przed upadłością — sposób ratowania firmy

Omawiane powyżej instrumenty prawne, które wchodzą w skład wprowadzonego w 2016 roku prawa restrukturyzacyjnego, stanowią przejaw tzw. “polityki nowej szansy”. Jej główne założenie jest niezwykle proste — wsparcie podmiotów mierzących się z problemami, wynikającymi z niekorzystnych zmian na rynku ekonomicznym, aby te pozostały w obrocie gospodarczym, co samo w sobie jest korzystne nie tylko dla stron bezpośrednio zainteresowanych, ale również dla gospodarki ogólnokrajowej, chociażby z uwagi na utrzymanie miejsc pracy. Istotnym aspektem całej inicjatywy jest także wyraźne faworyzowanie procesu restrukturyzacyjnego nad likwidacją. W praktyce oznacza to, że przy jednoczesnym złożeniu wniosku restrukturyzacyjnego oraz o ogłoszenie upadłości to właśnie ten pierwszy traktowany jest priorytetowo, co wiąże się z wcześniejszym rozpatrzeniem przez sąd upadłościowy. Otwiera to zatem możliwość ratowania firmy przed całkowitą likwidacją poprzez implementację planu naprawczego. Utrzymanie firmy na rynku jest również korzystne z punktu widzenia wierzycieli, gdyż wprowadzone prawo w równym stopniu co dłużnika zabezpiecza także ich interesy. W kontekście płynności finansowej gwarancja otrzymania należnych środków — mimo iż w nieco późniejszym terminie — może okazać się zbawienna również dla właściciela wierzytelności, a upadłość podmiotu zadłużonego nie przyniesie korzyści nikomu. Zaletą przedstawionych instrumentów prawnych jest również fakt, że (poza postępowaniem sanacyjnym) zarząd nad firmą pozostaje w rękach pierwotnego reprezentanta. Oznacza to firma utrzymuje możliwość normalnego funkcjonowania, a tym samym generowania zysku, nawet w czasie prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego. Taki stan rzeczy pozwala na zawarcie korzystnego układu przy niezakłóconej działalności firmy, jednocześnie zapobiegając powstawaniu zatorów płatniczych, negatywnie wpływających na jej płynność finansową.

Pozyskiwanie środków fonansowych - ratunek dla przedsiębiorcy

Choć w niektórych przypadkach już samo wstrzymanie działań egzekucyjnych może okazać się zbawienne dla płynności finansowej firmy, najczęściej niezbędne jest pozyskanie dodatkowych środków. Restrukturyzacja firmy to proces wymagający nakładów finansowych, a samo odroczenie spłaty zaległości może nie wystarczyć na wprowadzenie w życie planu naprawczego.

Kwestia pozyskiwania dodatkowych źródeł finansowych w obliczu kryzysu przedsiębiorstwa okazuje się stosunkowo rozległym zagadnieniem. Możliwości jest tutaj wiele, szczególnie w przypadku, gdy firma dysponuje majątkiem w postaci nieruchomości, akcji lub udziałów w spółkach lub drogiego wyposażenia — tego rodzaju dezinwestycje to szybki sposób na uzyskanie niezbędnego finansowania. Jeśli jednak firma nie posiada majątku, z pomocą przychodzą środki restrukturyzacyjne przewidziane w ustawie. Do takowych należy przede wszystkim odroczenie terminu spłaty, zmniejszenie kwoty należności, rozłożenie na raty, a nawet konwersja długu na udziały lub akcje

Pomoc doradcy restrukturyzacyjnego — dlaczego warto zaufać profesjonalistom?

Zawód ten powstał niejako na skutek wprowadzenia w życie prawa restrukturyzacyjnego i stanowi on w swojej istocie skomercjalizowaną wersję pozycji syndyka — osoby dotychczas powoływanej przez sąd do uczestnictwa w postępowaniu upadłościowym. Doradca restrukturyzacyjny jest zawodem regulowanym, a stosowna licencja — wydawana przez Ministerstwo Sprawiedliwości po pozytywnym wyniku egzaminów — stanowi potwierdzenie kompetencji w zakresie postępowań insolwencyjnych, a także prawa podatkowego, ekonomii, finansów czy zarządzania.

Do zadań doradcy w kontekście postępowania restrukturyzacyjnego należy między innymi:

  • udzielanie porad oraz opiniowanie, mające odzwierciedlenie w prawie polskim;
  • reprezentowanie podmiotu przed sądem — zarówno w sprawach upadłościowych, jak i restrukturyzacyjnych;
  • wsparcie w kwestii wyboru odpowiednich instrumentów prawnych oraz oceny i minimalizacji ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej.
Zadzwoń